Samobadanie piersi
09 październik 202015 października został ogłoszony Europejskim Dniem Walki z Rakiem Piersi a cały październik jest poświęcony profilaktyce nowotworów piersi. Weź zdrowie w swoje ręce (dosłownie)! #zdrowiewmoichrękach
Pierwszy październikowy wpis na blogu nie mógł mieć innego tematu. Statystyki nie wyglądają rewelacyjnie.
Nowotwory piersi stanowią 1/5 wszystkich nowotworów kobiecych.
Dla porównania: rak jelita grubego stanowi 10%, rak płuc-9% a trzonu macicy-8%. W 2015 roku liczba zachorowań w Polsce wyniosła ponad 18 tysięcy kobiet. W tym samym roku nowotwór piersi był przyczyną ponad 6 tysięcy zgonów. Większość tych zgonów, bo aż 90% spowodowana była nowotworami złośliwymi występującymi po 50 roku życia. Szczyt zachorowań przypada na 50-69 rok życia. Więc jeśli myślisz że Ciebie to na razie nie dotyczy to pomyśl o tym aby przekonać do badania swoją mamę!
Kiedy mogę się badać?
Najlepiej w pierwszej połowie cyklu, po miesiączce a przed owulacja. Hormony drugiej fazy cyklu sprawiają że pierś jest bardziej obrzmiała, a to utrudnia badanie.
Ciąża i karmienie piersią nie są przeciwwskazaniem do samobadania!
Czynniki ryzyka
Nowotwór piersi nie wszystkich dotyczy jednakowo. U niektórych kobiet ryzyko zachorowania jest bliskie zera, natomiast część z nas jest wyjątkowo narażona na wykrycie zmiany w piersi.
Do czynników ryzyka zaliczamy:
- wiek powyżej 35 lat
- urodzenie pierwszego dziecka po 30 roku życia
- przyjmowanie środków hormonalnych (antykoncepcyjnych) ponad 8 lat
- pierwsza miesiączka przed 12 rokiem życia
- menopauza po 55 roku życia
- nowotwór piersi w rodzinie
- obecność genu BRCA1 lub BRCA2
- niezdrowa dieta, nadwaga, otyłość, częste spożywanie alkoholu
- bezdzietność
- nie karmienie dzieci piersią
Nie ma znaczenia czy jesteś w grupie ryzyka czy nie. Badaj się raz w miesiącu!
Jak?
Pierwszy krok- stań przed lustrem bez biustonosza rzecz jasna, obejrzyj piersi z rękami w różnych pozycjach- z opuszczonymi, podniesionymi i opartymi na biodrach. Zwróć uwagę na symetrię, wygląd i kolor piersi.
Zaniepokoić powinno Cię:
- wciągniecie brodawki
- zmiana koloru piersi, zaczerwienienie
- skóra na piersi przypominająca skórkę pomarańczy
- obrzęk fragmentu lub całej piersi
- owrzodzenie skóry, poszerzono żyły
Drugi krok- jeśli obejrzysz je dokładnie, przystąp do badania palpacyjnego. Przeprowadź je w dwóch pozycjach- na stojąco i na leżąco. Rękę odpowiadającą piersi badanej oprzyj o tył głowy a ręką przeciwną zacznij badanie. Zacznij od badania brodawki i otoczki piersi. Chwyć je między kciuk i resztę palców. Ściśnij kilka razy i sprawdź czy nie odnotujesz wycieku z piersi. Jeśli oczywiście jesteś w ciąży lub karmisz piersią wyciek mleka z brodawki będzie naturalny. Jeśli jednak nie spełniasz tych warunków a pojawił się wyciek mleczny lub krwisty koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Nie są to prawidłowe zjawiska.
Trzeci krok to badanie gruczołu piersiowego. Połącz palec wskazujący ze środkowym i serdecznym. Dotykając pierś pamiętaj żeby zbadać wszystkie warstwy tkanki. Zacznij od delikatnego dotyku by wybadać płytkie partie gruczołu, następnie zwiększaj nacisk by zbadać głębsze warstwy. Metod jest kilka. Nie ma lepszej i gorszej. Możesz wybrać która będzie dla Ciebie najwygodniejsza.
- Ruchem okrężnym- od zewnętrznych części piersi aż do brodawki.
- Ruchem promienistym- zaczynaj od otoczki i ruchem prostym kieruj się do zewnętrznej części piersi lub odwrotnie
- Ruchem góra-dół- zacznij od dolnej zewnętrznej części piersi, poruszaj się ruchem prostym ku górze, następnie przesuń delikatnie palce do wewnątrz piersi i ruchem prostym kieruj je ku dołowi.
Wiem, że pisemne instrukcje nie zawsze są jasne. Spójrzcie zatem na przechwyconą z Internetu grafikę.
Samobadanie to nie wszystko.
Po 50 roku życia najlepszym badaniem przesiewowym jest mammografia, czyli zdjęcie rentgenowskie gruczołu piersiowego. Zalecane jest ono raz na 2 lata, jeśli poprzednie badanie nie wykryło nieprawidłowości.
U kobiet miesiączkujących zalecane jest USG piersi, z powodu większej gęstości tkanki gruczołowej. W takich przypadkach mammografia nie zda egzaminu.
Pamiętaj!
Żadne badanie przesiewowe nie jest skuteczniejsze od comiesięcznego samobadania piersi!
Bardzo często USG i mammografia pozwala na wykrycie zmiany później niż badająca się kobieta.
Wcześniejsze wykrycie zmiany to większa szansa na wyzdrowienie.
Weź zdrowie w swoje ręce i zacznij badać się jak najszybciej.
#zdrowiewmoichrękach